SỐ 14 TRUNG BÌNH
Hạ đắc Hải trình thư
Tích : Mẹ Thái đoan Minh đi thuyền qua sông Lạc Dương , gặp lúc sóng to gió lớn trpng lúc có thai bèn vái rằng : - " nếu trời cao giúp cho qua sông bình an , sinh con quí thì sẽ xây cầu qua sông , đễ giúp cho mọi người " . Lời vừa dứt thì sóng yên gió lặng , sau sinh ra Đoan Minh thi đậu Trạng nguyên , nhớ lời nguyện cũ khuyên Mẹ sai gia nô , là Hạ đắc Hải làm bài văn trình Long Vương , xin cho nước rút , Long Vương đồng ý , cầu mố được xây hoàn thành .
Dịch
Vật nặng muốn làm phải mạnh tay
Chân cao cầm được phướn vàng dài
Gió nổi dương buồm thơ chuyển đến
Quê nhà tin tức báo về ngay
Gia Đạo
不宗香火不收身 Bất tông hương hoả bất thâu thân
未在家門伏祀神 Vị tại gia môn phục kỵ thần
若要財興人口旺 Nhược yếu tài hưng nhân khẩu vượng
除非安謝舊家神 Trừ phi an tạ cựu gia thần
Dịch
Nhang khói không lo tự sửa mình
Trong nhà không cúng phụng thần linh
Muốn như tài phát người hưng vượng
Thần nhà mau lạy tạ cầu xin
Bàn : gia đạo hoà thuận , phòng tháng 3 , 4 có tranh cãi , nên khấn gia thần hộ độ .
Tuổi Mạng
龍蛇混雜最難分 Long xà hổn tạp tối nan phân
未得風雷変化麟 Vị đắc phong lôi biến hoá thân
一日騰雲歸北海 Nhất nhật đằng vân qui bắc hải
那時方得見龍津 Na thời phương đắc kiến long tân
Dịch
Rắn rồng chung sống khó nhận phân
Lân đứng khi chưa nổi sấm dông
Một sớm vượt mây lên biển bắc
Đúng lúc nhìn qua thấy bến rồng
Buôn Bán
經商欲做有偏財 Kinh thương dục tố hữu thiên tài
䝭貨恐防徦不知 Cấu hoá khủng phòng giã bất tri
貨物多留久不可 Hoá vật đa lưu cữu bất khả
守舊经營利路開 Thủ cựu kinh doanh lợi lộ khai
Dịch
Buôn bán có làm chẵng thẳng ngay
Mua lầm hàng giã có đâu hay
Không nên cất trữ lâu hàng hoá
Theo cũ kinh doanh mới phát tài
Bàn : Buôn bán nên theo cũ , phòng tháng 3 , 4 bị tiểu nhân lường gạt, qua thu mới được lợi .
Mưu Vọng
兩頭事務尙嗟跎 Lưỡng đầu sự vụ thượng ta đà
見好人循本份過 Kiến hảo nhân thuần bổn phận qua
自謀來得不長久 Tự mưu lai đắc bất trường cữu
眼前求得也清磨 Nhãn tiền cầu đắc dã thanh ma
Dịch
Hai đầu công việc rối mênh mông
Nên theo Số phân thả xuôi dòng
Được chẵng lâu dài như tự định
Trước mắt có rồi cũng sạch không
Bàn : Mưu việc lúc đầu có trở ngại , cần quyết tâm xử lý , mới thành công , nhưng không được lâu dài .
Lục Súc
養飼有阻豬牛羊 Dưỡng tư hữu trỡ trư ngưu dương
六畜怨防不吉祥 Lục súc khủng phòng bất cát tường
切切不求貪多養 Thiết thiết bất cầu tham đa dưỡng
精心勤力少財錢 Tinh tâm cần lực thiểu tài tiền
Dịch
Chăn nuôi trở ngại heo dê trâu
Đề phòng mọi việc gặp lo rầu
Nhoá cho không được nuôi tham quá
Chuyên tâm ra sức tiền lợi thâu
Bàn : Chăn nuôi không được thuận , phòng tháng 3 , 4 có trở ngại .
Người Đi
行人去後不回家 Hành nhân khứ hậu bất hồi gia
同伴牽連不怨嗟 Đồng bạn khiên liên bất oán ta
要見直逢王祭日 Yếu kiến trực phùng vương tế nhật
故人方始出天涯 Cố nhân phương thuỷ xuất thiên nhai
Dịch
Người đi chẵng chịu trở về quê
Vướng vấp bạn đường nào oán chê
Muốn gặp phải chờ ngày lễ lớn
Góc trời người cũ sẽ quay về
Bàn : Người đi tốt , không có tin do dính vấp bạn đường , tháng 2 , 5 , 7 , 11 có tin về nhà .
Hôn Nhân
姻緣不與衆人知 Nhân duyên bất dử chúng nhân tri
失却倫常邂逅遲 Thất khiếp luân thường giải cấu trì
若不被人强占害 Nhược bất bị nhân cưỡng chiếm hại
亦遭官府受鞭苔 Diệc tao quan phủ thụ tiên đài
Dịch
Nhân duyên sao nói mọi người hay
Đạo lý mất rồi hối muộn thay
Nếu chẵng bị người mưu chiếm hại
Quan phủ roi đòn phải gặp ngay
Bàn : Hôn nhân không thành , e bọ người chiếm hại , nếu thành cũng không lâu dài .
Kiện Tụng
人鬼相交遇妖魔 Nhân quỉ tương giao ngộ yêu ma
難分曲直受奔波 Nan phân khúc trực thụ bôn ba
不如忍却心頭火 Bất như nhẫn khiếp tâm đầu hoả
受身免得苦磨多 Thụ thân miễn đắc khổ ma đa
Dịch
Người quỉ kết bè gặp yêu tinh
Xuôi ngược ngay cong khó nhận nhìn
Chi bằng cố nén dằn cơn giận
Khỏi bị vày vò khổ vạn nghìn
Bàn : Kiên không thắng lý , còn phải hao tài , không nên tiếc rẻ . Hoà vi quí .
Thất Vật
失去浮財莫怨窮 Thất khứ phù tài mạc oán cùng
要尋目下不能從 Yếu tầm mục hạ bất năng tùng
直交風冷寒霜至 Trực giao phong lảnh hàn sương chí
方得傍人説實踪 Phương đắc bàn nhân thuyết thực tung
Dịch
Than nghèo cũa nổi cũng rơi đi
Trước mắt muốn tìm chẵng được gì
Nên đợi lú mùa sương lạnh đến
Người bên chỉ rỏ giúp liền khi
Bàn : Vật mất khó tìm , chờ tiết thu đông mới có manh mối .
Đoán Bệnh
玉石難分假和真 Ngọc thạch nan phân giả hoà chân
陰陽冷暖未安宁 Âm dương lãnh noãn vị an ninh
早用宝香焚一炷 Tảo dụng bửu hương phần nhất chú
免得陽間陰害人 Miễn đắc dương gian âm hại nhân
Dịch
Thật giả ngọc kia khó nhận nhìn
Đêm ngày nóng lạnh chẵng an ninh
Nhang thơm một nén mau van vái
Tránh khỏi người âm hại đến mình
Bàn : Bệnh có âm tà , nên van vái , cầu thầy trị mới được bình an .
Hạ đắc Hải trình thư
Tích : Mẹ Thái đoan Minh đi thuyền qua sông Lạc Dương , gặp lúc sóng to gió lớn trpng lúc có thai bèn vái rằng : - " nếu trời cao giúp cho qua sông bình an , sinh con quí thì sẽ xây cầu qua sông , đễ giúp cho mọi người " . Lời vừa dứt thì sóng yên gió lặng , sau sinh ra Đoan Minh thi đậu Trạng nguyên , nhớ lời nguyện cũ khuyên Mẹ sai gia nô , là Hạ đắc Hải làm bài văn trình Long Vương , xin cho nước rút , Long Vương đồng ý , cầu mố được xây hoàn thành .
Dịch
Vật nặng muốn làm phải mạnh tay
Chân cao cầm được phướn vàng dài
Gió nổi dương buồm thơ chuyển đến
Quê nhà tin tức báo về ngay
Gia Đạo
不宗香火不收身 Bất tông hương hoả bất thâu thân
未在家門伏祀神 Vị tại gia môn phục kỵ thần
若要財興人口旺 Nhược yếu tài hưng nhân khẩu vượng
除非安謝舊家神 Trừ phi an tạ cựu gia thần
Dịch
Nhang khói không lo tự sửa mình
Trong nhà không cúng phụng thần linh
Muốn như tài phát người hưng vượng
Thần nhà mau lạy tạ cầu xin
Bàn : gia đạo hoà thuận , phòng tháng 3 , 4 có tranh cãi , nên khấn gia thần hộ độ .
Tuổi Mạng
龍蛇混雜最難分 Long xà hổn tạp tối nan phân
未得風雷変化麟 Vị đắc phong lôi biến hoá thân
一日騰雲歸北海 Nhất nhật đằng vân qui bắc hải
那時方得見龍津 Na thời phương đắc kiến long tân
Dịch
Rắn rồng chung sống khó nhận phân
Lân đứng khi chưa nổi sấm dông
Một sớm vượt mây lên biển bắc
Đúng lúc nhìn qua thấy bến rồng
Buôn Bán
經商欲做有偏財 Kinh thương dục tố hữu thiên tài
䝭貨恐防徦不知 Cấu hoá khủng phòng giã bất tri
貨物多留久不可 Hoá vật đa lưu cữu bất khả
守舊经營利路開 Thủ cựu kinh doanh lợi lộ khai
Dịch
Buôn bán có làm chẵng thẳng ngay
Mua lầm hàng giã có đâu hay
Không nên cất trữ lâu hàng hoá
Theo cũ kinh doanh mới phát tài
Bàn : Buôn bán nên theo cũ , phòng tháng 3 , 4 bị tiểu nhân lường gạt, qua thu mới được lợi .
Mưu Vọng
兩頭事務尙嗟跎 Lưỡng đầu sự vụ thượng ta đà
見好人循本份過 Kiến hảo nhân thuần bổn phận qua
自謀來得不長久 Tự mưu lai đắc bất trường cữu
眼前求得也清磨 Nhãn tiền cầu đắc dã thanh ma
Dịch
Hai đầu công việc rối mênh mông
Nên theo Số phân thả xuôi dòng
Được chẵng lâu dài như tự định
Trước mắt có rồi cũng sạch không
Bàn : Mưu việc lúc đầu có trở ngại , cần quyết tâm xử lý , mới thành công , nhưng không được lâu dài .
Lục Súc
養飼有阻豬牛羊 Dưỡng tư hữu trỡ trư ngưu dương
六畜怨防不吉祥 Lục súc khủng phòng bất cát tường
切切不求貪多養 Thiết thiết bất cầu tham đa dưỡng
精心勤力少財錢 Tinh tâm cần lực thiểu tài tiền
Dịch
Chăn nuôi trở ngại heo dê trâu
Đề phòng mọi việc gặp lo rầu
Nhoá cho không được nuôi tham quá
Chuyên tâm ra sức tiền lợi thâu
Bàn : Chăn nuôi không được thuận , phòng tháng 3 , 4 có trở ngại .
Người Đi
行人去後不回家 Hành nhân khứ hậu bất hồi gia
同伴牽連不怨嗟 Đồng bạn khiên liên bất oán ta
要見直逢王祭日 Yếu kiến trực phùng vương tế nhật
故人方始出天涯 Cố nhân phương thuỷ xuất thiên nhai
Dịch
Người đi chẵng chịu trở về quê
Vướng vấp bạn đường nào oán chê
Muốn gặp phải chờ ngày lễ lớn
Góc trời người cũ sẽ quay về
Bàn : Người đi tốt , không có tin do dính vấp bạn đường , tháng 2 , 5 , 7 , 11 có tin về nhà .
Hôn Nhân
姻緣不與衆人知 Nhân duyên bất dử chúng nhân tri
失却倫常邂逅遲 Thất khiếp luân thường giải cấu trì
若不被人强占害 Nhược bất bị nhân cưỡng chiếm hại
亦遭官府受鞭苔 Diệc tao quan phủ thụ tiên đài
Dịch
Nhân duyên sao nói mọi người hay
Đạo lý mất rồi hối muộn thay
Nếu chẵng bị người mưu chiếm hại
Quan phủ roi đòn phải gặp ngay
Bàn : Hôn nhân không thành , e bọ người chiếm hại , nếu thành cũng không lâu dài .
Kiện Tụng
人鬼相交遇妖魔 Nhân quỉ tương giao ngộ yêu ma
難分曲直受奔波 Nan phân khúc trực thụ bôn ba
不如忍却心頭火 Bất như nhẫn khiếp tâm đầu hoả
受身免得苦磨多 Thụ thân miễn đắc khổ ma đa
Dịch
Người quỉ kết bè gặp yêu tinh
Xuôi ngược ngay cong khó nhận nhìn
Chi bằng cố nén dằn cơn giận
Khỏi bị vày vò khổ vạn nghìn
Bàn : Kiên không thắng lý , còn phải hao tài , không nên tiếc rẻ . Hoà vi quí .
Thất Vật
失去浮財莫怨窮 Thất khứ phù tài mạc oán cùng
要尋目下不能從 Yếu tầm mục hạ bất năng tùng
直交風冷寒霜至 Trực giao phong lảnh hàn sương chí
方得傍人説實踪 Phương đắc bàn nhân thuyết thực tung
Dịch
Than nghèo cũa nổi cũng rơi đi
Trước mắt muốn tìm chẵng được gì
Nên đợi lú mùa sương lạnh đến
Người bên chỉ rỏ giúp liền khi
Bàn : Vật mất khó tìm , chờ tiết thu đông mới có manh mối .
Đoán Bệnh
玉石難分假和真 Ngọc thạch nan phân giả hoà chân
陰陽冷暖未安宁 Âm dương lãnh noãn vị an ninh
早用宝香焚一炷 Tảo dụng bửu hương phần nhất chú
免得陽間陰害人 Miễn đắc dương gian âm hại nhân
Dịch
Thật giả ngọc kia khó nhận nhìn
Đêm ngày nóng lạnh chẵng an ninh
Nhang thơm một nén mau van vái
Tránh khỏi người âm hại đến mình
Bàn : Bệnh có âm tà , nên van vái , cầu thầy trị mới được bình an .