SỐ 50 TRUNG BÌNH
Đường Tăng thỉnh kinh
Tích : Cao tăng nha Đường là Trần huyền Trang , cha bị hại mẹ chịu nhục , lúc mới chào đời bị thả trôi trên sông , được trụ trì chùa Kim Sơn tự đem về nuôi dưỡng , lúc lớn đạo hạnh cao ngời , lục căn thanh tịnh . Được Quan thế Âm điểm hoá , quyết chí đi tây thiên thỉnh kinh , để cứu nhân độ thế . Lại được vua Đường thế Dân giúp đở , các đệ tử là Tôn ngộ Không , Bát Giới và Sa Tăng hộ giúp , trãi qua chín chín tám mươi mốt nạn kiếp , sau cùng tới được tây thiên , thỉnh chân kinh cũa Phật Tổ Như Lai mà thành chánh quả .
Thi
蓬萊三島客 Bồng lai tam đảo khách
萬里走江山 Vạn lý tẩu giang sơn
秋風秋月起 Thu phong thu nguyệt khởi
移岭過江前 Di lĩnh quá giang tiền
Dịch
Ba đảo lai bồng khách đến chơi
Núi sông ngàn dặm bước nơi nơi
Gió thu mát mẽ trăng cao tỏ
Qua được Trường giang núi chuyễn dời
Gia Đạo
人口平安頼佛恩 Nhân khẩu bình an lại Phật ân
四䖏生涯任意勤 Tứ xứ sanh nhai nhậm ý cần
年來春夏経營好 Niên lai xuân hạ kinh doanh hảo
勿貪岐路起猜心 Vật tham kỳ lộ khởi sai tâm
Dịch
Mọi việc bình yên nhờ Phật ân
Khắp nơi mưu sống phải chuyên cần
Năm tới hạ xuân buôn bán tốt
Đừng vào lối rẻ đoán xa gần
Bàn : Nhà cửa vui vẽ , nhưng tránh trang cãi trong gia đình .
Tuổi Mạng
行藏水陸有虛惊 Hành tàng thuỷ lục hữu hư kinh
可慮懮疑不可期 Khả lự ưu nghi bất khả kỳ
今定所謀前等事 Kim định sở mưu tiền đẳng sự
勸君他去莫迟延 Khuyến quân tha khứ mạc trì diên
Dịch
Sông núi trở ngăn lúc lại qua
Mãi buồn nên nghĩ dịp còn xa
Các việc đã qua nay ổn định
Khuyên người tìm hướng khác vào ra
Bàn : Vận tuổi không tốt , phòng tháng 3 , 6 , 7 có trở ngại nên thủ cựu , qua thu mới bình an , cầu nguyệt nương phò trợ .
Buôn Bán
夏春阻失莫貪營 Hạ xuân trở thất mạc tham doanh
偏財莫取正財寕 Thiên tài mạc thủ chánh tài ninh
待到秋冬可得利 Đãi đáo thu đông khả đắc lợi
正直守分財利興 Chánh trực thủ phần tài lợi hưng
Dịch
Xuân hè trở ngại chẵng nên làm
Cũa ngay thì lấy trái đừng tham
Chờ đến thu đông thì được lợi
Thủ phận thẳng ngay lời mới ham
Bàn : thời vận lúc đầu không thông , tháng xuân hè phòng người xấu đến cướp hại , buôn bán ngưy thẳng , qua thu đông mớ có lời .
Mưu Vọng
幾年學道問前程 Kỷ niên học đạo vấn tiền trình
岂料中途恐虚惊 Khỉ liệu trung đồ khủng hư kinh
鬼怪萬千俱降伏 Quỉ quái vạn thiên cụ hàng phục
秋風清䖏月光明 Thu phong thanh xứ nguyệt quang minh
Dịch
Mấy năm học đạo thủ tương lai
Giửa đường lo sợ có nào hay
Trùng trùng ma quỉ đều hàng phục
Trăng sáng đêm thu gió mát thay
Bàn : mưu việc thành , lúc đầu có tiểu nhân gây khó , nên nắm lấy tiểu lợi . Coa sao cát chiếu mạng .
Lục Súc
六畜養飼不順情 Lục súc dưỡng tư bất thuận tình
任汝求神無減輕 Nhậm nhữ cầu thần vô giãm khinh
不信請看風大至 Bất tín thỉnh khan phong đại chí
雞犬無端作怪声 Kê khuyển vô đoan tác quái thanh
Dịch
Chăn nuôi lục súc khó liêu xiêu
Lạy khấn cầu thần chẵng giãm nhiều
Không tin đợi có ngày dông gió
Chó sủa gà gào tiếng quái yêu
Bàn : Chăn nuôi không thuận phòng trở thất , đừng ham nuôi , nếu lớn bán kịp lúc . Cầu đất đai phò phộ .
Người Đi
行人久望隔陽関 Hành nhân cữu vọng cách dương quan
見利求財去未還 Kiến lợi cầu tài khứ vị hoàn
萬里程途在遠處 Vạn lý trình đồ tại viễn xứ
任定佳期任往還 Nhậm định giai kỳ nhậm vãng hoàn
Dịch
Người đi quan ải nhớ không nguôi
Tài lợi kiếm tìm mãi ngược xuôi
Vời vợi đường xa nơi đất lạ
Chờ có ngày lành mặc tới lui
Bàn : người đi cũng muốn về nhà , như mãi lo kiếm lợi nên chưa về được . Đầu xuân có tiểu nhân cản trở , qua tháng 7 , 8 có tin về .
Hôn Nhân
姻緣急速可為期 Nhân Duyên cấp tốc khả vi kỳ
頼慢依然有所疑 Lại mạn y nhiên hữu sở nghi
只是小人言不定 Chỉ thị tiểu nhân ngôn bất định
説合成來乍許辭 Thuyết hợp thành lai sạ hứa từ
Dịch
Nay đã đến kỳ kết mối duyên
Kéo dài trể nãy có ưu phiền
Chỉ ngại tiểu nhân lời rối rắm
Lên tiếng cầu thân được hứa liền
Bàn : Nên sớm cầu hôn đưa sính lễ sẽ thành công , nếu dây dưa sẽ khó thành , do tiểu nhân nới ra vào .
Kiện Tụng
劝君學取鴻鹄志 Khuyến quân học thủ hồng hộc chí
奮力飛升紅日邊 Phấn lực phi thăng hồng nhật biên
要結訟官錢也用 Yếu kết tụng quan tiền dả dụng
牢籠巧鳥被相缠 Lao lung xảo điểu bị tương triền
Dịch
Khuyên người nên học chí chim hồng
Lướt bay trời rộng vượt ngàn không
Cữa qua nếu đến tiền hao hụt
Như chim bị trới nhốt trong lồng
Bàn : Kiện tụng thua lý nên hoà giải , không nên cùng người so đo , phải nuôi chi mà đợi thời .
Thất Vật
寳財失去影無踪 Bảo tài thất khứ ảnh vô tông
來去跟尋不見形 Lai khứ căn tầm bất kiến hình
若問根苖何日出 Nhược vấn căn miêu hà nhật xuất
秋冬方報在途中 Thu đông phương báo tại đồ trung
Dịch
Đồ quí mất đi chẵng tỏ tường
Lần theo dấu dết vẫn vô phương
Cội căn muốn hỏi ngày nào có
Thu đông báo có ở trên đường
Bàn : đồ đã mất khó dò tông tích , không tìm lại được . Muôn có manh mối đợi qua thu đông mới biết .
Đoán Bệnh
枕蓆之間夢寐顛 Chẩm tịch chi gian mộng mị điên
狂言亂語鬼神前 Cuồng ngôn loạn ngữ quỉ thần tiền
雖然目下多灾險 Tuy nhiên mục hạ đa tai hiễm
有日精神守格堅 Hữu nhật tinh thần thủ cách kiên
Dịch
Trên giường mơ lặn lội lênh bênh
Trước thần nói mớ tiếng vang rền
Tuy rằng trước mắt nhiều tật bệnh
Có lúc tinh thần cứng cỏi lên
Bàn : Bệnh do âm tà , lòng lo nên có ác mộng , tinh thần rối loạn . Gấp cúng vái trời đất , mời thầy trị đúng thuốc mới được bình an .
Đường Tăng thỉnh kinh
Tích : Cao tăng nha Đường là Trần huyền Trang , cha bị hại mẹ chịu nhục , lúc mới chào đời bị thả trôi trên sông , được trụ trì chùa Kim Sơn tự đem về nuôi dưỡng , lúc lớn đạo hạnh cao ngời , lục căn thanh tịnh . Được Quan thế Âm điểm hoá , quyết chí đi tây thiên thỉnh kinh , để cứu nhân độ thế . Lại được vua Đường thế Dân giúp đở , các đệ tử là Tôn ngộ Không , Bát Giới và Sa Tăng hộ giúp , trãi qua chín chín tám mươi mốt nạn kiếp , sau cùng tới được tây thiên , thỉnh chân kinh cũa Phật Tổ Như Lai mà thành chánh quả .
Thi
蓬萊三島客 Bồng lai tam đảo khách
萬里走江山 Vạn lý tẩu giang sơn
秋風秋月起 Thu phong thu nguyệt khởi
移岭過江前 Di lĩnh quá giang tiền
Dịch
Ba đảo lai bồng khách đến chơi
Núi sông ngàn dặm bước nơi nơi
Gió thu mát mẽ trăng cao tỏ
Qua được Trường giang núi chuyễn dời
Gia Đạo
人口平安頼佛恩 Nhân khẩu bình an lại Phật ân
四䖏生涯任意勤 Tứ xứ sanh nhai nhậm ý cần
年來春夏経營好 Niên lai xuân hạ kinh doanh hảo
勿貪岐路起猜心 Vật tham kỳ lộ khởi sai tâm
Dịch
Mọi việc bình yên nhờ Phật ân
Khắp nơi mưu sống phải chuyên cần
Năm tới hạ xuân buôn bán tốt
Đừng vào lối rẻ đoán xa gần
Bàn : Nhà cửa vui vẽ , nhưng tránh trang cãi trong gia đình .
Tuổi Mạng
行藏水陸有虛惊 Hành tàng thuỷ lục hữu hư kinh
可慮懮疑不可期 Khả lự ưu nghi bất khả kỳ
今定所謀前等事 Kim định sở mưu tiền đẳng sự
勸君他去莫迟延 Khuyến quân tha khứ mạc trì diên
Dịch
Sông núi trở ngăn lúc lại qua
Mãi buồn nên nghĩ dịp còn xa
Các việc đã qua nay ổn định
Khuyên người tìm hướng khác vào ra
Bàn : Vận tuổi không tốt , phòng tháng 3 , 6 , 7 có trở ngại nên thủ cựu , qua thu mới bình an , cầu nguyệt nương phò trợ .
Buôn Bán
夏春阻失莫貪營 Hạ xuân trở thất mạc tham doanh
偏財莫取正財寕 Thiên tài mạc thủ chánh tài ninh
待到秋冬可得利 Đãi đáo thu đông khả đắc lợi
正直守分財利興 Chánh trực thủ phần tài lợi hưng
Dịch
Xuân hè trở ngại chẵng nên làm
Cũa ngay thì lấy trái đừng tham
Chờ đến thu đông thì được lợi
Thủ phận thẳng ngay lời mới ham
Bàn : thời vận lúc đầu không thông , tháng xuân hè phòng người xấu đến cướp hại , buôn bán ngưy thẳng , qua thu đông mớ có lời .
Mưu Vọng
幾年學道問前程 Kỷ niên học đạo vấn tiền trình
岂料中途恐虚惊 Khỉ liệu trung đồ khủng hư kinh
鬼怪萬千俱降伏 Quỉ quái vạn thiên cụ hàng phục
秋風清䖏月光明 Thu phong thanh xứ nguyệt quang minh
Dịch
Mấy năm học đạo thủ tương lai
Giửa đường lo sợ có nào hay
Trùng trùng ma quỉ đều hàng phục
Trăng sáng đêm thu gió mát thay
Bàn : mưu việc thành , lúc đầu có tiểu nhân gây khó , nên nắm lấy tiểu lợi . Coa sao cát chiếu mạng .
Lục Súc
六畜養飼不順情 Lục súc dưỡng tư bất thuận tình
任汝求神無減輕 Nhậm nhữ cầu thần vô giãm khinh
不信請看風大至 Bất tín thỉnh khan phong đại chí
雞犬無端作怪声 Kê khuyển vô đoan tác quái thanh
Dịch
Chăn nuôi lục súc khó liêu xiêu
Lạy khấn cầu thần chẵng giãm nhiều
Không tin đợi có ngày dông gió
Chó sủa gà gào tiếng quái yêu
Bàn : Chăn nuôi không thuận phòng trở thất , đừng ham nuôi , nếu lớn bán kịp lúc . Cầu đất đai phò phộ .
Người Đi
行人久望隔陽関 Hành nhân cữu vọng cách dương quan
見利求財去未還 Kiến lợi cầu tài khứ vị hoàn
萬里程途在遠處 Vạn lý trình đồ tại viễn xứ
任定佳期任往還 Nhậm định giai kỳ nhậm vãng hoàn
Dịch
Người đi quan ải nhớ không nguôi
Tài lợi kiếm tìm mãi ngược xuôi
Vời vợi đường xa nơi đất lạ
Chờ có ngày lành mặc tới lui
Bàn : người đi cũng muốn về nhà , như mãi lo kiếm lợi nên chưa về được . Đầu xuân có tiểu nhân cản trở , qua tháng 7 , 8 có tin về .
Hôn Nhân
姻緣急速可為期 Nhân Duyên cấp tốc khả vi kỳ
頼慢依然有所疑 Lại mạn y nhiên hữu sở nghi
只是小人言不定 Chỉ thị tiểu nhân ngôn bất định
説合成來乍許辭 Thuyết hợp thành lai sạ hứa từ
Dịch
Nay đã đến kỳ kết mối duyên
Kéo dài trể nãy có ưu phiền
Chỉ ngại tiểu nhân lời rối rắm
Lên tiếng cầu thân được hứa liền
Bàn : Nên sớm cầu hôn đưa sính lễ sẽ thành công , nếu dây dưa sẽ khó thành , do tiểu nhân nới ra vào .
Kiện Tụng
劝君學取鴻鹄志 Khuyến quân học thủ hồng hộc chí
奮力飛升紅日邊 Phấn lực phi thăng hồng nhật biên
要結訟官錢也用 Yếu kết tụng quan tiền dả dụng
牢籠巧鳥被相缠 Lao lung xảo điểu bị tương triền
Dịch
Khuyên người nên học chí chim hồng
Lướt bay trời rộng vượt ngàn không
Cữa qua nếu đến tiền hao hụt
Như chim bị trới nhốt trong lồng
Bàn : Kiện tụng thua lý nên hoà giải , không nên cùng người so đo , phải nuôi chi mà đợi thời .
Thất Vật
寳財失去影無踪 Bảo tài thất khứ ảnh vô tông
來去跟尋不見形 Lai khứ căn tầm bất kiến hình
若問根苖何日出 Nhược vấn căn miêu hà nhật xuất
秋冬方報在途中 Thu đông phương báo tại đồ trung
Dịch
Đồ quí mất đi chẵng tỏ tường
Lần theo dấu dết vẫn vô phương
Cội căn muốn hỏi ngày nào có
Thu đông báo có ở trên đường
Bàn : đồ đã mất khó dò tông tích , không tìm lại được . Muôn có manh mối đợi qua thu đông mới biết .
Đoán Bệnh
枕蓆之間夢寐顛 Chẩm tịch chi gian mộng mị điên
狂言亂語鬼神前 Cuồng ngôn loạn ngữ quỉ thần tiền
雖然目下多灾險 Tuy nhiên mục hạ đa tai hiễm
有日精神守格堅 Hữu nhật tinh thần thủ cách kiên
Dịch
Trên giường mơ lặn lội lênh bênh
Trước thần nói mớ tiếng vang rền
Tuy rằng trước mắt nhiều tật bệnh
Có lúc tinh thần cứng cỏi lên
Bàn : Bệnh do âm tà , lòng lo nên có ác mộng , tinh thần rối loạn . Gấp cúng vái trời đất , mời thầy trị đúng thuốc mới được bình an .