SỐ 40 THƯỢNG THƯỢNG
Hạ quốc Mỹ vào trường thi
Tích : Hạ quốc Mỹ nhờ đức tổ được truyền gia học , văn chương hợp thời mà sáng tác , nên chú ý sự hưng vong cũa thời thế , sự khổ cực dân gian . Đang lúc trong nước mở khoa thi , Hạ quốc Mỹ cùng với chúng sĩ tử lên kinh ứng thí , trên dường 10 người gặp cọp 9 người tử , chỉ Hạ quốc Mỹ mai mắn sống sót , vào trường thi đoạt được trạng nguyên , đem tài học giúp đỡ quốc gia , giáo hoá dân chúng , được tôn làm quốc sỉ một đời .
Thi
栽桃生貴子 Tài đào sinh quí tử
白屋出公卿 Bạch ốc xuất công khanh
通馬庭前立 Thông mã đình tiền lập
名声播四方 Danh thanh bá tứ phương
Dịch
Sinh ra con quí tại vườn đào
Nhà khó vào đời quan tước cao
Ngựa trắng trước nhà đang đứng đợi
Tiếng thơm bốn hướng sẽ truyền mau
Gia Đạo
懮疑無慮也無凶 Ưu nghi vô lự dã vô hung
悶愁莫把掛腹中 Muộn sầu mạc bã quải phục trung
頼得福神陰力助 Lại đắc phước thần âm lực trợ
門庭喜氣兩三重 Môn đình hỷ khí lưỡng tam trùng
Dịch
Hiểm nguy chưa đến đoán xa gần
Đem lòng buồn bực mãi bâng khuâng
Ngờ có phước thần ra sức giúp
Nhà cữa thêm vui gấp mấy lần
Bàn : nhà vui vẽ nhưng gia chủ cứ nóng dội phiền lo , tháng hạ có trở ngại . Tuổi sữu phòng hao tài bệnh nhẹ , nên lập bát quái trấn ngay cữa , cầu phật thần hộ giúp bình an .
Tuổi Mạng
鳴鵠冲天得自然 Minh cốc xung thiên đắc tự nhiên
逢時喜氣志仰軒 Phùng thời hỷ khí chí ngưỡng hiên
此日升平得自在 Thữ nhật thăng bình đắc tự tại
高翔直上九重天 Cao tường trực thượng cữu trùng thiên
Dịch
Đang thời chim cốc tiếng kêu vang
Lúc này vui vẽ chí hiên ngang
Hôm nay yên ổn lòng thanh thảng
Trời cao bay lượn vượt mây ngàn
Bàn : tuổi vận tốt như đào lý xanh tươi , phòng tháng 3 , 4 , 5 có trở khó , nhưng không đáng lo , có sao cát chiếu mạng , người bình an .
Buôn Bán
䝭貨勤防切莫貪 Cấu hoá cẩn phòng thiết mạc tham
偏財無望不可攀 Thiên tài vô vọng bất khả phàm
春夏恐防有阻失 Xuân hạ khủng phòng hữu trở thất
秋交冬節路財寛 Thu giao đông tiết lộ tài khoan
Dịch
Mua hàng chịu lỗ có ham không
Cũa sai xa lánh đừng chờ trông
Xuân hạ e rằng gây trở thất
Thu đông buôn bán lợi tài thông
Bàn : buôn bán lúc đầu có trở thất lời ít , nên bền chí duy trì , tháng 5 , 9 . 11 mới được lợi nhiều .
Mưu Vọng
失群鳴雁在東西 Thất quần minh nhạn tại đông tây
岂有相隨燕雀飛 Khỉ hữu tương tuỳ yến tước phi
今日脱塵雲外去 Kim nhật thoát trần vân ngoại khứ
只望声價與人知 Chỉ vọng thanh giá dử nhân tri
Dịch
Nhạn thét vang vang bởi lạc bầy
Có chim én sẻ lai theo bay
Hôm nay vượt khỏi tầng mây thấp
Chỉ kêu tiếng tốt mọi người hay
Bàn : Mưu việc thành , tuy lúc đầu có trở ngại , chờ qua tháng 9 , 10 có quí nhân phò trợ mới thành công , người tuổi sữu không được tốt .
Lục Súc
一支利劍射半牛 Nhất chi lợi kiếm xạ bán ngưu
好香燒炷伯公求 Hảo hương thiêu chú bá công cầu
要養勿多一二准 Yếu dưỡng vật đa nhất nhị chuẩn
灾消吉至財利酬 Tai tiêu cát chí tài lợi thù
Dịch
Một thanh kiếm sắc lấy đâm trâu
Nhang thơm mau thắp khấn xin cầu
Đôi con nuôi được đừng tham quá
Trở ngăn tan mất lợi dài lâu
Bàn : Nuôi heo dê dê đầu xuân có trở ngại , chỉ nên nuôi 1 , 2 con . Tháng 5 trở lên mới thuận lợi , cầu đất đai phò độ .
Người Đi
幾度陽関去問津 Kỷ độ dương quan khứ vấn tân
未知音信付何人 Vị tri âm tín phó hà nhân
如今不必登樓望 Như kim bất tất đăng lâu vọng
君問歸期有訉音 Quân vấn qui kỳ hữu tín âm
Dịch
Mấy bận lộ thuyền đến hỏi dò
Cậy người tin vắng bặc âu lo
Hôm nay không phải lên lầu ngóng
Muốn hởi ngày về sẽ chỉ cho
Bàn : người đi đắc chí , có quí nhân trùng trùng , tháng 5 , 9 , 11 có tin .
Hôn Nhân
生前雖定自家人 Sinh tiền tuy định tự gia nhân
今日相逢又結親 Kim nhật tương phùng hựu kết thân
爭奈姻緣時未至 Tranh nại nhân duyên thời vị chí
且宜緩慢待寅申 Thả nghi hoản mạn đãi dần thân
Dịch
Trời định sinh ra ở một nhà
Hôm nay gặp mặt lại hai ta
Gấp chi duyên nợ thời chưa tới
Tháng thân dần đợi có đâu xa
Bàn : kiếp trước duyên đã định , nhưng nay lúc đầu có trở ngại , bị người phá rối . Cầu nam tào bắc đẩu tinh quân , tháng 9 , 10 mới thành .
Kiện Tụng
如今報汝勿多懮 Như kim báo nhữ vật đa ưu
此事終空不到頭 Thử sự chung không bất đáo đầu
但待貴人相借力 Đản đải quí nhân tương tá lực
自然賢者得悠悠 Tự nhiên hiền giả đắc du du
Dịch
Hôm nay báo rỏ chớ buồn rung
Việc lo sau cũng chẵng theo cùng
Nên đợi quí nhân ra sức giúp
Người hiền tự phải được ung dung
Bàn : lúc khó phải chịu thua thiệt , sau có quí nhân giúp đở , có lý mới thắng được . Nên hoà mới quí .
Thất Vật
失去資財意轉深 Thất khứ tư tài ý chuyễn thâm
自家不肯提防心 Tự gia bất khẳn đề phòng tâm
莫言進速難尋討 Mạc ngôn tấn tốc nan tầm thảo
終久傍人說好音 Chung cữu bàn nhân thuyết hảo âm
Dịch
Mất đi đồ vật phải lo rầu
Cửa nhà nào cịu giử phòng đâu
Kiếm mau tìm gấp mà dò hỏi
Người rỏ sau cùng chỉ mấy câu
Bàn : mất đồ là do không cẩn thận , gấp tìm sẽ có người nói rỏ tông tích .
Đoán Bệnh
未遇身医疾未除 Vị ngộ thân y tật vị trừ
家庭消乏莫嗟吁 Gia đình tiêu phạp mạc ta du
但得五湖明月在 Đản đắc ngũ hồ minh nguyệt tại
不愁無處获珍珠 Bất sầu vô xứ hoạch trân châu
Dịch
Chưa gặp thuốc thầy bệnh khó qua
Gia đình hao hụt chớ kêu ca
Nếu nước ngũ hồ trăng sáng chiếu
Vui vẽ khắp nơi nhặt ngọc ngà
Bàn : người già do xung phạm sao ác , dùng giấy ngũ sắc thế thân mà cúng tống ,
Tuổi sữu e bị nguy , cầu phật tổ hộ độ
Hạ quốc Mỹ vào trường thi
Tích : Hạ quốc Mỹ nhờ đức tổ được truyền gia học , văn chương hợp thời mà sáng tác , nên chú ý sự hưng vong cũa thời thế , sự khổ cực dân gian . Đang lúc trong nước mở khoa thi , Hạ quốc Mỹ cùng với chúng sĩ tử lên kinh ứng thí , trên dường 10 người gặp cọp 9 người tử , chỉ Hạ quốc Mỹ mai mắn sống sót , vào trường thi đoạt được trạng nguyên , đem tài học giúp đỡ quốc gia , giáo hoá dân chúng , được tôn làm quốc sỉ một đời .
Thi
栽桃生貴子 Tài đào sinh quí tử
白屋出公卿 Bạch ốc xuất công khanh
通馬庭前立 Thông mã đình tiền lập
名声播四方 Danh thanh bá tứ phương
Dịch
Sinh ra con quí tại vườn đào
Nhà khó vào đời quan tước cao
Ngựa trắng trước nhà đang đứng đợi
Tiếng thơm bốn hướng sẽ truyền mau
Gia Đạo
懮疑無慮也無凶 Ưu nghi vô lự dã vô hung
悶愁莫把掛腹中 Muộn sầu mạc bã quải phục trung
頼得福神陰力助 Lại đắc phước thần âm lực trợ
門庭喜氣兩三重 Môn đình hỷ khí lưỡng tam trùng
Dịch
Hiểm nguy chưa đến đoán xa gần
Đem lòng buồn bực mãi bâng khuâng
Ngờ có phước thần ra sức giúp
Nhà cữa thêm vui gấp mấy lần
Bàn : nhà vui vẽ nhưng gia chủ cứ nóng dội phiền lo , tháng hạ có trở ngại . Tuổi sữu phòng hao tài bệnh nhẹ , nên lập bát quái trấn ngay cữa , cầu phật thần hộ giúp bình an .
Tuổi Mạng
鳴鵠冲天得自然 Minh cốc xung thiên đắc tự nhiên
逢時喜氣志仰軒 Phùng thời hỷ khí chí ngưỡng hiên
此日升平得自在 Thữ nhật thăng bình đắc tự tại
高翔直上九重天 Cao tường trực thượng cữu trùng thiên
Dịch
Đang thời chim cốc tiếng kêu vang
Lúc này vui vẽ chí hiên ngang
Hôm nay yên ổn lòng thanh thảng
Trời cao bay lượn vượt mây ngàn
Bàn : tuổi vận tốt như đào lý xanh tươi , phòng tháng 3 , 4 , 5 có trở khó , nhưng không đáng lo , có sao cát chiếu mạng , người bình an .
Buôn Bán
䝭貨勤防切莫貪 Cấu hoá cẩn phòng thiết mạc tham
偏財無望不可攀 Thiên tài vô vọng bất khả phàm
春夏恐防有阻失 Xuân hạ khủng phòng hữu trở thất
秋交冬節路財寛 Thu giao đông tiết lộ tài khoan
Dịch
Mua hàng chịu lỗ có ham không
Cũa sai xa lánh đừng chờ trông
Xuân hạ e rằng gây trở thất
Thu đông buôn bán lợi tài thông
Bàn : buôn bán lúc đầu có trở thất lời ít , nên bền chí duy trì , tháng 5 , 9 . 11 mới được lợi nhiều .
Mưu Vọng
失群鳴雁在東西 Thất quần minh nhạn tại đông tây
岂有相隨燕雀飛 Khỉ hữu tương tuỳ yến tước phi
今日脱塵雲外去 Kim nhật thoát trần vân ngoại khứ
只望声價與人知 Chỉ vọng thanh giá dử nhân tri
Dịch
Nhạn thét vang vang bởi lạc bầy
Có chim én sẻ lai theo bay
Hôm nay vượt khỏi tầng mây thấp
Chỉ kêu tiếng tốt mọi người hay
Bàn : Mưu việc thành , tuy lúc đầu có trở ngại , chờ qua tháng 9 , 10 có quí nhân phò trợ mới thành công , người tuổi sữu không được tốt .
Lục Súc
一支利劍射半牛 Nhất chi lợi kiếm xạ bán ngưu
好香燒炷伯公求 Hảo hương thiêu chú bá công cầu
要養勿多一二准 Yếu dưỡng vật đa nhất nhị chuẩn
灾消吉至財利酬 Tai tiêu cát chí tài lợi thù
Dịch
Một thanh kiếm sắc lấy đâm trâu
Nhang thơm mau thắp khấn xin cầu
Đôi con nuôi được đừng tham quá
Trở ngăn tan mất lợi dài lâu
Bàn : Nuôi heo dê dê đầu xuân có trở ngại , chỉ nên nuôi 1 , 2 con . Tháng 5 trở lên mới thuận lợi , cầu đất đai phò độ .
Người Đi
幾度陽関去問津 Kỷ độ dương quan khứ vấn tân
未知音信付何人 Vị tri âm tín phó hà nhân
如今不必登樓望 Như kim bất tất đăng lâu vọng
君問歸期有訉音 Quân vấn qui kỳ hữu tín âm
Dịch
Mấy bận lộ thuyền đến hỏi dò
Cậy người tin vắng bặc âu lo
Hôm nay không phải lên lầu ngóng
Muốn hởi ngày về sẽ chỉ cho
Bàn : người đi đắc chí , có quí nhân trùng trùng , tháng 5 , 9 , 11 có tin .
Hôn Nhân
生前雖定自家人 Sinh tiền tuy định tự gia nhân
今日相逢又結親 Kim nhật tương phùng hựu kết thân
爭奈姻緣時未至 Tranh nại nhân duyên thời vị chí
且宜緩慢待寅申 Thả nghi hoản mạn đãi dần thân
Dịch
Trời định sinh ra ở một nhà
Hôm nay gặp mặt lại hai ta
Gấp chi duyên nợ thời chưa tới
Tháng thân dần đợi có đâu xa
Bàn : kiếp trước duyên đã định , nhưng nay lúc đầu có trở ngại , bị người phá rối . Cầu nam tào bắc đẩu tinh quân , tháng 9 , 10 mới thành .
Kiện Tụng
如今報汝勿多懮 Như kim báo nhữ vật đa ưu
此事終空不到頭 Thử sự chung không bất đáo đầu
但待貴人相借力 Đản đải quí nhân tương tá lực
自然賢者得悠悠 Tự nhiên hiền giả đắc du du
Dịch
Hôm nay báo rỏ chớ buồn rung
Việc lo sau cũng chẵng theo cùng
Nên đợi quí nhân ra sức giúp
Người hiền tự phải được ung dung
Bàn : lúc khó phải chịu thua thiệt , sau có quí nhân giúp đở , có lý mới thắng được . Nên hoà mới quí .
Thất Vật
失去資財意轉深 Thất khứ tư tài ý chuyễn thâm
自家不肯提防心 Tự gia bất khẳn đề phòng tâm
莫言進速難尋討 Mạc ngôn tấn tốc nan tầm thảo
終久傍人說好音 Chung cữu bàn nhân thuyết hảo âm
Dịch
Mất đi đồ vật phải lo rầu
Cửa nhà nào cịu giử phòng đâu
Kiếm mau tìm gấp mà dò hỏi
Người rỏ sau cùng chỉ mấy câu
Bàn : mất đồ là do không cẩn thận , gấp tìm sẽ có người nói rỏ tông tích .
Đoán Bệnh
未遇身医疾未除 Vị ngộ thân y tật vị trừ
家庭消乏莫嗟吁 Gia đình tiêu phạp mạc ta du
但得五湖明月在 Đản đắc ngũ hồ minh nguyệt tại
不愁無處获珍珠 Bất sầu vô xứ hoạch trân châu
Dịch
Chưa gặp thuốc thầy bệnh khó qua
Gia đình hao hụt chớ kêu ca
Nếu nước ngũ hồ trăng sáng chiếu
Vui vẽ khắp nơi nhặt ngọc ngà
Bàn : người già do xung phạm sao ác , dùng giấy ngũ sắc thế thân mà cúng tống ,
Tuổi sữu e bị nguy , cầu phật tổ hộ độ
